अष्टलक्ष्मी शाक्यको नजरमा श्यामप्रसाद शर्मा

हामी घरबाट बिद्रोह गरेर परिवर्तनमा होमियौं । २०२८ सालतिर धेरै साथीहरु सहित हामी महेशमान श्रेष्ठको चिनियाँ भाषा पढ्न गयौं । चिनियाँ भाषा पनि क्रान्तिको तयारीकै लागि हामीले पढेका हौं । हाम्रो लागि कमरेड महेशमान असाध्यै सरल र क्षमतावान् गुरु हुनुहुन्थ्यो । तर, बिचमै उहाँ पिएचडीको लागि चिन जानु हुनेभयो । त्यो बेला हाम्रो समुह निकै समस्यामा पर्यो । हामी अलपत्र जस्तै भयौं । हामीले उहाँसँग भन्यौं,‘हामी चहिँ बुर्जुवा शिक्षा बहिस्कार गरेर तपाईसम्म आयौं, तपाई चहिँ पढ्न चीन जाने ?’ तर उहाँले हाम्रो कुरा सुन्नु भएन । एकजना सम्पर्क व्याक्ति दिएर उहाँ चिन जानुभयो ।

हामी त कुहिरोभित्रको काग जस्तो भयौं । सबै त्यागेर राजनीतिमा होमिएका थियौं तर हामीलाई गाइड गर्ने मान्छे समेत भएन । उहाँले जो व्याक्ति सम्पर्कको लागि दिनुभएको थियो, त्यो मान्छे खराब परेछ । यसपछि हामीले बिद्रो गरेर त्यही भाषा पढ्ने समुहलाई अध्यायन समुह बनायौं । हामीलाई पछि मात्रै थाहा भयो हाम्रो गुरु महेशमान त श्यामप्रसाद पो हुनुहुदोरहेछ । हामीले त्यसपछि त्यो समुहलाई अतिगोप्यवादी समुह भनेर नाम पनि राख्यौं ।

सरल भाषाबाट चेतना
भुमीगत कालका त्यो तिता अनुभुति भएपनि म श्यामप्रसादलाई असाध्यै आदर गर्छु । सुरुका चरणमा हामीलाई दिक्षित गर्ने उहाँ नै हो । उहाँले सरल भाषामा जनताको चेतना जगाउने रचना गर्नुहुन्थ्यो । भुमिगत कालमा उहाँले लेखेका लेख र रचनाहरु चेतनाको मियो थियो । क्रान्तिकारीहरु जन्माउनमा निकै ठुलो योगदान छ । जतिबेला हामी उहाँसँग पढ्दै थियौं, त्यतिबेला त श्यामप्रसाद भनेर हामीले चिनेनौं । भुमिगतकालमा हामीले चिनेको महेशमान श्रेष्ठ असाध्यै सरल हुनुहुन्थ्यो ।

बहुदल आएपछि भेट
उहाँ हाम्रो भेट बहुदल आएपछि मात्रै भयो । त्यतिबेला हामी नेता भइसकेका थियौं । मैले उहाँसँग भेट्दा असाध्यै खुसी हुनुभयो । उहाँले भन्नुभयो,‘हामीले रोपेको बिरुवाले निरन्तरता पाएको रहेछ, मलाई सारै खुसी लाग्यो ।’ पछि म मन्त्री भएपछि उहाँलाई सम्मान गर्ने मौका समेत पाए । उहाँलाई सम्मान गर्न पाउदा असाध्यै खुसी लाग्यो ।

आज बिहान सुने उहाँको निधन भएछ । हामीले हाम्रो एकजना अभिभावक गुमाएका छौं । नेपालको परिवर्तनको प्रक्रियामा उहाँको ठुलो भुमिका छ । अझ कम्युनिष्ट आन्दोलनमा त उहाँको निकै ठुलो योगदान छ । खासगरी साहित्य मार्फत नेपाली समाज परिर्वतनमा उहाँले दिनु भएको योगदान अतुलनिय छ ।

(कुराकानीमा आर्धारित)

http://nayapage.com बाट साभार